Przejście z gleby ubogiej do gleby żyznej, aby mogła ona dostarczać roślinom składników odżywczych potrzebnych do ich wzrostu, jest możliwe!
Glebę w ogrodach warzywnych, podobnie jak na polach uprawnych, zalicza się do ubogich, jeśli gleba nie jest w stanie dostarczyć w odpowiednim czasie wystarczających ilości składników pokarmowych potrzebnych do prawidłowego rozwoju uprawianych roślin.
Opierając się na tym prostym fakcie, jak sprawić, by gleba była żyzna?
Znajomość gleby: złożone zadanie!
Aby najlepiej zrozumieć pojęcie żyzności gleby, musimy najpierw zrozumieć skład gleby, a także jej funkcjonowanie. Rzeczywiście, gleba to nie tylko podłoże używane do uprawy roślin, ale raczej subtelny tygiel laboratoryjny zawierający:
• Składniki fizyko-chemiczne specyficzne dla rodzaju gruntu: gleby gliniaste nie są uprawiane w taki sam sposób jak gleby piaszczyste, podobnie jak należy dostosować praktyki między glebami kwaśnymi a glebami wapiennymi.
• Materia organiczna, począwszy od świeżej materii organicznej (pozostałości po poprzednich uprawach, obornik, kompost) po kwasy humusowe (stabilna zawartość próchnicy w glebie), które są podstawowymi składnikami rezerwuaru żyzności gleby (zmieszane ze składnikami ilastymi), które zapewniają również dobrą strukturę gleby, a tym samym dobrą cyrkulację wody.
• Niezliczone mikroorganizmy (bakterie rozkładające, grzyby humifikujące), żyjące w symbiozie z korzeniami upraw, niestrudzenie przetwarzające i przechowujące składniki odżywcze w glebie, aby były dostępne dla roślin. Ten proces „linii montażowej” pomaga również ograniczyć straty wynikające z wypłukiwania, w szczególności azotu, a tym samym zanieczyszczenia gleby i wody (wody gruntowe).
• Mikro i makrofauna (myriapody, stawonogi, dżdżownice itp.) współpracujące z mikroflorą w celu zwiększenia naturalnej żyzności gleby.
• Składniki pokarmowe (albo endogenne – pochodzące z materii organicznej obecnej i będącej w trakcie rozkładu – albo zawarte w nawozach i kompostach stosowanych do gleby w całym cyklu upraw).
• I wreszcie woda, kluczowy element, bez którego żadne życie nie jest możliwe.
Jak dostosować zasady żyzności gleby?
Ten subtelny tygiel może działać skutecznie tylko wtedy, gdy jest zrównoważony, stąd potrzeba oceny możliwego wpływu każdej interwencji na równowagę glebową. Trzeba zwrócić uwagę np. na:
• Nienadmierna uprawa ziemi, a w każdym razie uprawa powierzchniowa tylko na płytkim poziomie, aby nie zakłócić równowagi biologicznej (dżdżownice, bakterie, grzyby itp.).
• Regularne wprowadzanie nawozów organicznych (kompostu, obornika, poplonów itp.) w celu odżywienia tego życia w glebie łańcuchami węglowymi, prawdziwymi elementami, które napędzają to mikroskopijne życie i dostarczają stabilnej próchnicy w glebie. W tym samym rozumieniu pozostałości roślinne po uprawach (resztki pożniwne) należy pozostawić na powierzchni gleby, aby mogły zostać poddane recyklingowi przez glebę.
• Stosowanie nawozów we właściwym czasie, we właściwej dawce i w razie potrzeby, zwracanie szczególnej uwagi na rodzaje stosowanych nawozów. Unikanie nawozów chemicznych, które są zbyt zakwaszające, ponieważ zakwaszenie gleby jest poważną przeszkodą dla prawidłowego funkcjonowania ekosystemów pracujących nad żyznością gleby.
Możliwe jest przejście z gleby ubogiej do żyznej w celu uprawy warzyw w środowisku miejskim lub uprawy na dużą skalę. Rozwiązania są tuż u naszych stóp, bezpośrednio w glebie. A co by było, gdybyśmy po latach uprawy roślin zaczęli pielęgnować żyzność gleby w naszych ogródkach warzywnych i na polach uprawnych?
Cel jest w naszym zasięgu, jeśli zastosujemy się do powyższych zasad agroekologii i zachowamy zdrowy rozsądek. Obecne wyzwania są zbyt zniechęcające – demografia, klimat, jakość wody – aby nie szukać nowego podejścia. Pierwsza rewolucja dotyczy być może naszego sposobu myślenia…
