Azotan amonu, otrzymywany chemicznie w wyniku reakcji mieszaniny gazowego amoniaku i kwasu azotowego, jest nawozem szeroko stosowanym w celu usprawnienia produkcji rolniczej. Jego wytwarzanie, które wymaga ciepła, pochłania znaczną ilość energii i daje mieszaninę dwóch jonów w równych proporcjach: jonu amonowego (NH4+), który może wiązać się z kompleksem ilasto-próchniczym gleby oraz jonu azotanowego (NO3-), który pozostaje rozpuszczalny w roztworze glebowym.
Te dwie formy azotu połączone w jednym produkcie mają wpływ nie tylko na wzrost roślin, ale także na glebę i środowisko.
Azotan i amon: wiele efektów
Azot w związkach amonowych musi zostać przekształcony w azot azotanowy w wyniku działania bakterii glebowych, gdy temperatura gleby jest odpowiednia. Ta reakcja biologiczna wytwarza protony, dzięki czemu gleba jest lokalnie bardziej kwaśna.
Jony azotanowe, bardzo mobilne i rozpuszczalne w roztworze glebowym, mogą być przyswajane bezpośrednio przez system korzeniowy roślin, o ile znajdują się one w strefie ryzosfery.
Azot azotanowy lub azotany są rozpuszczalne w wodzie i nie mogą być zatrzymane przez siłę wiążącą gleby ze względu na ich ujemny ładunek jonowy. Bez asymilacji korzeniowej, w glebie o niskiej aktywności biologicznej, podatnej na erozję i spływanie, azotany zostaną przeniesione w głąb gleby. Ich stężenie w wodzie jest główną przyczyną zanieczyszczenia wód gruntowych, a w niektórych przypadkach nawet ich eutrofizacji.
Rozwiązania przeciwdziałające skutkom przenoszenia azotanu amonu
Istnieje kilka rozwiązań mających na celu zwalczanie skutków przemieszczania się stosowanego azotanu amonu i optymalizację jego skuteczności, zgodnie z wymogami dyrektywy azotanowej, zaktualizowanej w zależności od obszaru geograficznego.
Zauważono, że nawozy siarkowe zapewniają dobre odżywienie roślin. W rzeczywistości siarka i azot wnikają w rośliny synergistycznie, a wkład siarki optymalizuje odżywianie roślin azotem.
Wapnowanie, nawet na powierzchni, będzie skutecznym rozwiązaniem w walce z zakwaszeniem ze względu na konwersję jonów amonowych do azotanów. Wapnowanie będzie więc miało pozytywny wpływ na aktywność biologiczną.
Wreszcie, wszystkie praktyki mające na celu zwiększenie aktywności biologicznej gleby (zachowanie resztek pożniwnych, uprawa uproszczona, nawożenie ekologiczne, nawożenie materii organicznej itp.) pomogą w walce z erozją i poprawią strukturalną jakość gleby. Te dwa warunki są niezbędne do zapewnienia efektywnego wykorzystania azotanu amonu w ekologicznej ścieżce nawożenia.
